Aşırı Genelleme

Aşırı Genelleme,bir olaya,duruma,olguya toptancı bir bakış açısıyla bakmaktır. Bu durumu biraz daha iyi kavrayabilmek adına size bazı örnekler yazacağım;
-Bütün erkekler,fırsatını bulunca aldatır.
-Kadınlar,parası olmayan erkekleri sevmez.
-Tüm anneler,kutsaldır.(Burada bana eleştiri gelecek olabilir.Üçüncü sayfa haberlerinde çocuğuna karşı olumsuz davranış şekli gösteren anneleri göz ardı edemeyiz değil mi?)
-Ankara'nın kızlarına güven olmaz.(Vallahi şarkı bile var bu konuda.Boş yere ağlama kalbini bağlama Ankara kızlarına diyor şarkı :))
Bu örnekleri giderek çoğaltabiliriz. Aşırı genellemede beynimiz  bizi belirsizliklerden korumak için önceki tecrübelerini referans alır. Amacı sizi tehlikelerden korumaktır çoğu kez. Fakat bu durum bizim hayatımıza da sorun getirebilir. Yine bir örnek üzerinden gideyim;erkeğin bir kız arkadaşı çıkma davetini bir kez reddediyorsa,bir daha asla böyle bir şeye kalkışmak istemeyebilir. Belki de kız arkadaşının o teklifi reddetme nedeni o döneme has,geçici bir problemdir. Kişi,nedeni bile sorgulamadan önceki deneyimleri doğrultusunda olumsuzluğa kapılıp vazgeçerse belki de güzel olabilecek bir birliktelik başlamayacaktır. Burada reddedilen kişinin geçmişten gelen bir inancı vardır,davranışı da o doğrultudadır.

Kendimizin yaptığı aşırı genellemeler var mı ona bakarsak,belki de bu toptancı bakış açımızı biraz düzeltebiliriz. Bu aşırı genellemeyle çevre tarafından nice etiketlemelere tabi tutuluruz:
''Ayş, iyi bir insandır.''genellemesine göre Ayşe,hep iyilik yapmalıdır. Halbuki her insan gibi Ayşe'nin de hatalı davranışları olabilir. Hatalı bir davranışı olduğunda da bu durum onu tamamen kötü de yapmaz üstelik.Her insan biraz kötü,biraz da iyidir.Tamamen melek gibi iyi ya da şeytan kadar kötü olması beklenemez.
Size tavsiyem,hangi konularda aşırı genelleme yapıyorsanız onu bir ajandaya yazın.Bu aşırı genellemeler sizde neye hizmet ediyor?Sizi ne olmaktan koruyor onun üzerinde düşünün. Geçmişte bu konuyla ilgili yaşadığınız deneyimleri de hatırlayıp yazın gerekirse.Sonra da kendinizi aşırı genelleme tuzağından kurtulmak için perhize sokun ve konuşmalarına dikkat edin. Çevrenizdeki insanların yaptığı aşırı genellemeler de dahil olmak zorunda değilsiniz. Aşırı genellemeyi azalttığınızda kontrolcü yanınızın azaldığını ve hayatı biraz daha farkındalıklı yaşadığınızı göreceksiniz.
(Şunu da söylemeden geçmeyim,sosyoloji bilimi toplumu anlamak için çalışmalar yapar ve toplumla ilgili verileri düzenlemek için genellemeler üzerinden gider.Benim anlatmaya çalıştığım bireysel yaptığımız aşırı genelleme.Yani kendi inançlarımız doğrultusunda yaptığımız öznel genellemeler)
Hadi bakalım kolay gelsin :)